مسلما داشتن يك كودك پاكيزه و منظم لذت‌بخش است. با اين حال، در مورد اين كه چقدر كودك را تر و تميز مي‌خواهيد و چه هنگام اين انتظار را از او داريد، منطقي باشيد. هر از چند گاهي كثيف شدن، كاملا پذيرفتني است و پاكيزه كردن كودك نبايد به صورت يك تنبيه درآيد. از طرف ديگر، هر كودكي بايد احساس غروري نسبت به بدن خودش پيدا كند و بياموزد كه چطور از آن مراقبت كند. اگر خودتان الگوي مناسبي براي كودك باشيد، به كودك كمك خواهيد كرد كه عادت‌هاي خوبي را در زمينه پاكيزگي شخصي به دست آورد و همچنين به اين نتيجه برسد كه شست‌وشو بسيار سرگرم‌كننده و مسرت‌بخش است.

كودكان خردسال سعي مي‌كنند كه خودشان به تنهايي و بدون كمك شما، شست‌وشو را انجام دهند، ولي بيشتر آنها تنها در سن چهار سالگي مي‌توانند بدون نظارت شخصي ديگر، دست خودشان را بشويند. شش ماه بعد مي‌توانند به تنهايي و به شكل قابل قبولي صورت خود را نيز بشويند. ولي تنها در حدود شش سالگي مي‌توانند كاملا به تنهايي حمام كنند. كودكان معمولا به اندازه بزرگ‌ترها به پاكيزگي اهميت نمي‌دهند. ولي اگر بهداشت و پاكيزگي در سنين اوليه به كودكان آموزش داده شود، به تدريج به صورت قسمتي از زندگي روزمره آنها درمي‌آيد.

راه‌حل‌هاي ما در واقع پيشنهادهايي براي آموزش كودكان بسيار خردسال در زمينه پاكيزه كردن خودشان به همراه شماست. بدين ترتيب، آنها به صورت طبيعي اين كار را ياد مي‌گيرند. عجله نكنيد! به كودك نشان دهيد كه شست‌وشوي روزمره مي‌تواند لذت‌بخش باشد. اگر فكر مي‌كنيد كه كودك شما فراموش كرده است صورتش را بشويد، از او نپرسيد كه صورتش را شسته است يا نه، فقط از او بخواهيد كه صورتش را بشويد چون صورتش كثيف است. دقيقا چيزي را كه انتظار داريد مشخص كنيد و او را با يك روش غير انتقادي و مثبت برانگيزيد.

اشياء را طوري قرار دهيد كه براي كودك قابل دسترسي باشند

از آنجايي كه دستشويي خانه براي كودك بسيار بلند است، و او نمي‌تواند از آن استفاده كند، يك چهارپايه كوچك تهيه كنيد و هنگامي كه زمان شستشو است، آن را بيرون بياوريد. لوازم شستشو مانند هوله و برس ناخن را طوري قرار دهيد كه به راحتي در دسترس كودك باشد. به او ياد دهيد كه چطور از آنها استفاده كند. شستشو را با همراهي همديگر انجام دهيد و به كودك اجازه دهيد كه علاوه بر اين كه روي خودش تمرين مي‌كند، روي شما نيز تمرين كند.

آموزش را زود شروع كنيد

هنگامي كه آداب توالت رفتن را به كودك مي‌آموزيد، كاري كنيد كه شستشوي دست‌ها بعد از توالت رفتن به صورت يك عادت ثانويه درآيد. اجازه دهيد كه كودك خودش لوازم شست و شو را انتخاب كند تا بدين ترتيب هنگامي كه از آنها استفاده مي‌كند، لذت بيشتري ببرد. براي مثال، كودكان نوپا هوله‌هايي را كه عكس‌هاي فانتزي دارند و يا صابون‌هاي رنگي و خوش عطر را دوست دارند. از صابوني استفاده كنيد كه چشم‌ها را نمي‌سوزاند. دو هوله را به هم بدوزيد و خرده‌هاي صابون را در آن بريزيد تا يك دستگاه صابون‌سازي خودكار درست كنيد. اجازه دهيد كودك با نوك انگشتش كف‌صابون روي‌صورتش بگذارد تا شست‌وشو براي او حالت‌بازي پيدا كند.

پاكيزه بودن را پاداش دهيد

يك جدول در حمام بگذاريد و پس از شستن دست قبل از غذا و بعد از توالت، او را واداريد كه در جدول علامت بگذارد. هنگامي كه كودك با دست و صورت تميز سر ميز آمد، به او لبخند بزنيد (و به اين صورت به او پاداش دهيد) و به او بگوييد كه صاحب تميزترين دست قبل از همه دسر (يا غذا) ر دريافت مي‌كند. هنگامي كه كودك در جدول نمره مشخصي را به دست آورد، به او اجازه دهيد كه يك دسر مخصوص يا شام را انتخاب كند.

كودك را با نتايج عملش روبرو كنيد

اگر كودك به سني رسيده كه مي‌تواند به خوبي از عهده شست‌وشوي خودش برآيد ولي از اين كار امتناع مي‌كند، موقع آن است كه نتايج كارش را ببيند. براي مثال، به كودك خردسال بگوييد كه اگر نمي‌تواند خودش دست و صورتش را بشويد، شما مجبور خواهيد شد اين كار را برايش انجام دهيد. بعد از دو يا سه بار، او ترجيح خواهد داد كه خودش اين كار را انجام دهد. يا اين كه از تصحيح بيش از حد استفاده كنيد. اگر بار اول كودك دست و صورتش را نشست، نظارت كنيد كه اين كار را دوباره و سه باره انجام دهد.روانشناسي كودك

جنگ مسواك زدن

مسواك زدن موضوعي نيست كه بتوان در اهميت آن شك كرد و هر كودكي بايد ياد بگيرد كه حداقل دو بار در روز، و ترجيحا بعد از هر غذا، دندان‌هايش را مسواك بزند؛ همچنين لازم است كه از نخ دندان نيز استفاده كند. ولي در مورد بعضي از والدين، مجبور كردن كودكانشان به اين كه هر صبح خودشان دندان‌هايشان را مسواك بزنند، يك درگيري هميشگي است. اكثر والدين اهميت مسواك زدن را درك مي‌كنند، ولي از آنجايي كه دندان‌هاي كودك دائمي نيستند، گاهي اين كار را جدي نمي‌گيرند. دندان‌هاي شيري اساس رشد دندان‌هاي دائمي هستند، پوسيدگي اين دندان‌ها تنها درد ايجاد نمي‌كنند، بلكه مي‌تواند بالقوه خطرناك باشد؛ زيرا مي‌تواند منجر به عفونت يا افتادن زود هنگام دندان شوند كه بعدا محل دندان دائمي ر نيز تحت تأثير قرار مي‌دهد و باعث مي‌شود كه دندان‌هاي دائمي كج دربيايند.

منبع:مركز مشاوره-مشاور خوب كودك:رعايت نكات پاكيزگي كودك